جنبش المپیک یک اقدام هماهنگ، سازمان یافته، جهانی و دائمی است که تحت نظارت کلی کمیته بینالمللی المپیک (IOC) و زیر نظر تمام افراد و اشخاصی که از ارزشهای المپیک الهام گرفتهاند، انجام میگیرد. این رویداد، پنج قاره جهان را پوشش میدهد و با گرد هم آوردن ورزشکاران جهان در جشنوارههای ورزشی بزرگ، یعنی بازیهای المپیک به اوج خود میرسد و نماد آن پنج حلقه در هم تنیده است. شرکت در ورزش جزء حقوق انسانی است. در روح المپیک اینگونه آورده شده است که هر فرد باید امکان فعالیت بدنی و ورزش را بدون هیچ گونه تبعیضی داشته باشد که نیازمند احترام متقابل و نوع دوستی، اتحاد و بازی جوانمردانه است. سازمان های ورزشی فعال در جنبش المپیک باید حقوق و تعهدات مستقل داشته باشند، که شامل ایجاد و نظارت بر قوانین ورزشی، تعیین ساختار و اداره سازمان تحت نظر می باشد. هر گونه تبعیض در یک کشور یا در مورد یک شخص بر اساس نژاد، مذهب، سیاست و جنسیت، مغایر با جنبش المپیک است و پیوستن به جنبش المپیک، نیاز به انطباق با منشور المپیک و به رسمیت شناخته شدن توسط کمیته بینالمللی المپیک (IOC) دارد. بزرگترین و بالاترین سطح رقابت های ورزشی دنیا در المپیک انجام می شود و به جرات می توان کمیته بین المللی المپیک را معتبر ترین سازمان ورزشی دنیا خواند. استفاده از کلمه و نشان المپیک در هر جای دنیا می بایست با مجوز این سازمان انجام شود. بر همین اساس در 15 فوریه 1988 کمیته بین المللی المپیک توافق نامه ای را با سازمان المپیک ویژه بین الملل (SOI) منعقد می نماید که بر اساس آن المپیک ویژه را در توسعه فعالیت های ورزشی برای افراد با کم توانی ذهنی و هوشی در سراسر دنیا به رسمیت می شناسد. به رسمیت شناخته شدن المپیک ویژه توسط کمیته بین الملل المپیک باعث می شود تا استفاده از نشان المپیک توسط این سازمان قانونی و رسمی باشد. کمیته بین المللی المپیک سه سازمان را در فهرست سازمان های مورد تایید در حوزه ورزش و کم توانی در سایت خویش معرفی می نماید. این سه سازمان شامل المپیک ویژه، پاراالمپیک و انجمن بین المللی ورزش ناشنوایان می شود.
المپیک ویژه برای توسعه فعالیت های ورزشی در سطح دنیا اقدام به انعقاد توافق نامه هایی با سازمان های بین المللی ورزشی از جمله فدراسیون بین المللی ورزش دانش آموزی، فدراسیون بین المللی سافت بال، فدراسیون بین المللی پاورلیفتینگ، فدراسیون بین المللی فوتبال، فدراسیون بین المللی بدمینتون، فدراسیون بین المللی بولینگ، انجمن گلف اروپا، اتحادیه تنیس روی میز اروپا، فدراسیون بین المللی والیبال، فدراسیون بین المللی فعالیت بدنی انطباقی، آکادمی بین المللی المپیک، فدراسیون ژیمناستیک اروپا، فدراسیون شنای اروپا، فدراسیون بین الملل فلوربال، لیگ بسکتبال اروپا، کنفدراسیون والیبال اروپا و .... ده ها سازمان معتبر دیگر می باشد که متن کلیه توافق نامه های فوق از طریق اینترنت قابل دسترسی می باشد
المپیک ویژه و پارالمپیک دو سازمان مجزا هستند که هر دو توسط کمیته بین المللی المپیک (IOC) به رسمیت شناخته شده اند. هر دو این سازمان ها در خصوص توسعه ورزش برای افراد دارای کم توانی به صورت سازمان های غیر دولتی فعالیت می نمایند. اما المپیک ویژه و پارالمپیک در سه زمینه دارای تفاوت هایی می باشند: الف- ورزشکاران مخاطب این دو سازمان در طبقات مختلفی از کم توانی هستند. در المپيك ويژه افراد با هر سطح توانايي مي توانند در رقابت ها و بازيها شركت كنند. ب-ملاک ها و فلسفه ای که ورزشکاران برای آنها ورزش می کنند. در المپيك ويژه فلسفه مشاركت، ادغام در جامعه، احترام و ارتقاء سلامت است. ج- ساختار سازمانی آنها. در المپيك ويژه بخش هاي ورزشي و غير ورزشي (برنامه چند وجهی) وجود دارد و المپیک ویژه فقط یک ورزش نیست.
ورزشکاران المپیک ویژه به همه افراد دارای اختلال ذهني و هوشي (ID) يا کم توانی ذهنی در هر سطح توانایی (از سن 8 سال و بالاتر برای رقابت ها و مسابقات و البته در سالهای اخیر برنامه هایی برای کودکان 8-2 ساله نیز در حال گسترش است) كه در فعاليت هاي المپيك ويژه مشاركت مي نمايند اطلاق مي شود. اين ورزشكاران در 36 رشته ورزشی مشابه با رشته های المپیک به تمرین و رقابت می پردازند و مي تواند شامل ورزشکارانی که دارای کم توانی ذهنی، تاخیر شناختی و یا اختلال رشدی باشند که این عوامل محدودیت هایی را در یادگیری عمومی و مهارت های انطباقی ایجاد می نماید (البته برخی از آنها ممکن است مشکلات جسمی هم داشته باشند) باشد. در بازي ها ورزشكاران بر اساس سطح توانايي و سن در گروه مشابه خود قرار مي گيرند. اما پارالمپیک برای ورزشکارانی است که در شش طبقه کم توانی قرار دارند: قطع عضو، فلج مغزی، کم توانی ذهنی، اختلال بینایی، افراد دارای ویلچر و دسته ای دیگر که شامل افراد کم توانی است که در این شش دسته قرار نمی گیرند (Les Autres). برای شرکت در مسابقات پاراالمپیک افراد می بایست دارای ملاک و معیارهای خاصی باشند و بر طبق استانداردهای مشخصی انتخاب می شوند.المپیک ویژه و پارالمپیک دو سازمان مجزا هستند که هر دو توسط کمیته بین المللی المپیک (IOC) به رسمیت شناخته شده اند. هر دو این سازمان ها در خصوص توسعه ورزش برای افراد دارای کم توانی به صورت سازمان های غیر دولتی فعالیت می نمایند. اما المپیک ویژه و پارالمپیک در سه زمینه دارای تفاوت هایی می باشند: الف- ورزشکاران مخاطب این دو سازمان در طبقات مختلفی از کم توانی هستند. در المپيك ويژه افراد با هر سطح توانايي مي توانند در رقابت ها و بازيها شركت كنند. ب-ملاک ها و فلسفه ای که ورزشکاران برای آنها ورزش می کنند. در المپيك ويژه فلسفه مشاركت، ادغام در جامعه، احترام و ارتقاء سلامت است. ج- ساختار سازمانی آنها. در المپيك ويژه بخش هاي ورزشي و غير ورزشي (برنامه چند وجهی) وجود دارد و المپیک ویژه فقط یک ورزش نیست.
در المپیک ویژه این باور وجود دارد که همه افراد با هر توانایی می توانند از فواید فعالیت های بدنی و ورزشی بهره مند شوند و هیچ ورزشکاری بدلیل رکوردها و سطح تواناییش کنارگذاشته نمی شود. البته برای رعایت عدالت در رقابت های ورزشی افراد بر اساس توانایی شان در دسته های همگون تقسیم می شوند. برای ورزشکاران المپیک ویژه موفقیت وقتی حاصل می شود که فرد به حد نهایی پتانسیل خود دست یابد و هدف این است که ورزشکاران برای اجرای این برنامه اشتیاق مشاركت داشته باشند. اما پاراالمپیک عمدتا برای فعالیت های ورزشی در سطوح قهرماني و بالا است و افراد برای حضور در این رقابت ها می بایست واجد استانداردهای مهارتی بالایی باشند (ورزشکار نخبه).
المپیک ویژه یک جنبش جهانی در دنیای ورزش برای افراد دارای اختلالات ذهني و هوشي است و بر روی ایجاد یک شبکه جهانی ورزشکاران در هر سطح توانایی متمرکز شده است تا بتواند جوامعی فراگیر، قابل پذیرش و عزت مدار برای این افراد ایجاد نماید. المپیک ویژه در یک ساختار بسیار گسترده در بیش از 190 کشور دنیا و در 36 رشته ورزشی شبیه به المپیک فعالیت ورزشی و تمرینی و بازي را برای ورزشکاران خود تدارک می بیند. تصميم گيري در سطوح محلي، كشوري، منطقه اي و جهاني انجام مي گيرد. پاراالمپیک توسط کمیته بین المللی پارالمپیک اداره می شود و بر اصول قهرماني استوار است. پارالمپیک در بیش از 165 کشور دنیا نمایندگی داشته و تصمیم گیری در این سازمان توسط مجمع عمومی انجام می گیرد.